Lắp ráp mô hình tỷ lệ chính xác - Mô hình kit
Bạn
muốn có trong tay chiếc xe tăng T-54 số hiệu 843 từng
húc đổ cổng rào “dinh Độc lập” vào thời
khắc lịch sử 30 tháng 4 năm 1975, hay chiếc chiến
đấu cơ phản lực tiêm kích MIG 21 từng bắn
rơi “pháo đài bay" B-52 với đúng số hiệu
của anh hùng không quân Phạm Tuân?
 |
| Mô hình chiếc T 54 đã húc đổ cổng dinh Độc Lập |
Điều
này không có gì khó đối với một người
chơi mô hình lấp ráp tỷ lệ chính xác (fine-scale
modeling). Nhiều đồ chơi mô hình hoàn chỉnh đến mức khó
phân biệt được với vật thật nếu
chỉ nhìn ảnh chụp.
Thế
nào là mô hình tỷ lệ chính xác?
Nếu
là dân "ngoại đạo" chưa lắp ráp mô
hình loại này bao giờ, bạn hãy hình dung mình đang có
trong tay một hộp mô hình. Bìa hộp in hình vẽ rất
bắt mắt, đẹp như thật. Hình vẽ có thể
là chiếc xe tăng T-54, hoặc máy bay MIG 21 nói trên, hoặc
một loại khác-chiến hạm, mô hình xe đua thể thức
1 của hãng Ferrari, tàu Titanic, hay một chiếc mô tô Honda
1.000 phân khối - chẳng hạn. Mở hộp ra bạn
sẽ thấy bên trong là hàng chục, hàng trăm, có khi cả
ngàn chi tiết bằng nhựa đúc liền với các
khung chữ nhật.
 |
| Vĩ mô hình trước khi lắp ráp |
Điều
thú vị của trò chơi này là ở chỗ từ mớ
chi tiết tưởng như rời rạc đó, người
chơi sẽ ráp chúng lại, sơn, dán “đề can”
và chăm chút sản phẩm của mình cho đến khi
nó trở thành một bản sao y như thật.
Đặc
điểm lớn nhất phân biệt mô hình tỷ lệ
chính xác với các loại mô hình lắp ráp khác là tỷ
lệ đúng với kích thước thật. Tỷ lệ
đó vô cùng đa dạng tùy thuộc vào độ lớn
của vật thật-vật thật càng lớn thì tỷ
lệ mô hình càng nhỏ. Một vài ví dụ về các
mô hình thường thấy như sau: mô hình người
(binh sĩ, phi công v.v...) thường có tỷlệ 1/6,
1/9, 1/35; mô hình máy bay: 1/24, 1/32, 1/48, 1/72, 1/100, 1/144; mô hình
xe tăng/xe quân sự: 1/16, 1/35, l/48, l/72; mô hình xe hơi:
1/16, 1/24, l/32. Các tỷ lệ này thường được
tuân thủ một cách khá nghiêm ngặt. Nếu bạn có
một mô hình chiến đấu cơ MIG 15 tỷ lệ
1/48 của hãng Tamiya có chiều dài 213mm, nhân con số
đó với 48 sẽ được 10,2 mét, nghĩa là cũng
xấp xỉ với kích thước thật của chiếc
MIG 15.
Lắp
ráp là... chuyện nhỏ
Công
việc đầu tiên của người chơi trò tiêu
khiển này là ráp các chi tiết rời rạc lại với
nhau. Bạn cần một chiếc kìm cắt để cắt
rời các chi tiết từ các khung chữ nhật. Các chi
tiết được dán lại với nhau bằng loại
keo đặc biệt có tác dụng làm chảy bề mặt
nhựa. Việc ráp các chi tiết phải theo một trình
tự nhất định, nhưng bạn đừng lo vì
đã có sẵn bản hướng dẫn rất tỉ mỉ
trong hộp. Thông thường bạn chỉ cần theo
đúng trình tự đó là được.
Do
phần lớn các chi tiết đều bằng nhựa cùng
màu nên khi ráp xong, "tác phẩm" của bạn cũng
chỉ có một màu-màu của nhựa. Để cho mô
hình nhìn "y như thật", bạn phải thực
hiện công đoạn kế tiếp là sơn. May mắn
thay, các nhà sản xuất đã pha sẵn hàng trăm màu
sơn khác nhau để dân chơi mô hình chọn và pha chế.
Đơn giản nhất là bạn cứ chọn màu theo
bản hướng dẫn lắp ráp hoặc dựa theo
các tài liệu khác có liên quan. Bạn có thể sơn bằng
cọ, nhưng để đạt được hiệu
quả tốt hơn, nên sử dụng một pistolet (súng
sơn thổi bằng khí nén) loại nhỏ.
 |
| Tỉ mỉ bên mô hình |
Sau
khi sơn xong, bạn sẽ dán “đề can”. Trên thực
tế, các chiến cụ, đặc biệt là phi cơ,
thường được trang trí khá cầu kỳ với
các huy hiệu, biểu trưng, phiên hiệu rất nghệ
thuật, làm nên vẻ đẹp riêng. Các huy hiệu
đó được in trên một lớp màng cực mỏng
trong suốt được dân chơi mô hình gọi là
"đề can". Lớp này sẽ bong ra sau khi
được ngâm trong nước vài phút. “Đề
can” nào dán ở đâu đã có chỉ dẫn sẵn, cứ
thế mà làm.
Tới
công đoạn này, dân chơi mô hình tạm chia thành hai
"trường phái": cũ và mới. Trường phái
mới hài lòng với nước sơn còn mới toanh, chưa
có một vết trầy xược và đem mô hình chưng
ngay vào tủ kiếng để ngắm. Nhưng dân chơi
theo trường phái cũ thì không ưa các loại xe tăng,
máy bay v.v... “mới xuất xưởng” như vậy.
Họ chuyển sang công đoạn kế tiếp: làm cũ
(weathering).
"Làm
cũ là cả một nghệ thuật", một dân chơi
thuộc trường phái này phát biểu, và xem ra cũng...
có lý phần nào. Thông thường các chiến cụ
được sử dụng trong điều kiện thời
tiết khắc nghiệt nên không thể như mới
được. Có vô số phương pháp và nguyên liệu
để dân chơi mô hình phát huy sáng tạo -từ kỹ
thuật "dry brushing" (làm cho một số bộ phận
có vẻ như bị mài mòn qua thời gian sử dụng),
làm bùn bám vào bánh xe, kính xe (bùn thực ra thường là
bột phấn họa sĩ), cho đến khói thuốc
súng, vết dầu mỡ, vết sơn mòn, tróc v.v... Tay
nghề càng cao thì "tác phẩm" càng giống thật.
Sa
bàn và "đồ nghề"
Làm
sa bàn là một bước cao hơn trong nghệ thuật
chơi mô hình tỷ lệ chính xác. Thông thường, sa
bàn tái hiện lại một cảnh trong một thời
điểm lịch sử nào đó. Ví dụ: cảnh
đấu tăng trong chiến dịch Kursk trong Thế chiến
thứ hai, cảnh chiếc xe tăng T 54 húc đổ cổng
dinh Độc lập, đã nói ở trên, hay cảnh quân
Mỹ trong cuộc hành quân Junction City, năm 1967. Để
làm được sa bàn, phải có tư liệu và nhiều
loại mô hình khác nhau để "dàn" được
một cảnh công phu.
 |
| Một sa bàn mô hình kit |
Thông
thường dân chơi mô hình trang bị cho mình kềm cắt,
kéo, dao mổ (dùng để cạo các phần nhựa thừa),
súng sơn, máy nén khí nhỏ (dùng cho súng sơn), cán và lưỡi
khoan loại nhỏ, các vật liệu làm cũ như phấn
họa sĩ, bột chì min v.v... Kềm có thể mua tại
cửa hàng rôbô đường Cao Thắng; kéo và dao mổ
mua tại các cửa hàng dụng cụ y khoa; súng sơn, máy
nén khí ở khu Dân Sinh hoặc cửa hàng Nhơn Hưng
(Hùng Vương, Q.11); cán và lưỡi khoan nhỏ tại
các cửa hàng chuyên bán đụng cụ thợ bạc.
Bột phấn họa sĩ tại cửa hàng Bạn Nghệ
Thuật đối diện trường Bùi Thị Xuân.
Giá
bao nhiêu, mua ở đâu?
Hiện
nay, phổ biến nhất ở Việt Nam là mô hình của
các hãng Revell- Monogram (Mỹ); Hasengawa, Tamiya (Nhật); và
Academy (Hàn Quốc). Một đồ chơi mô hình tỷ lệ chính xác có
thể từ vài chục ngàn đến vài triệu đồng.
Có lẽ hiện thời máy bay F-4E tỷ lệ 1/32 của
hãng Tamiya ở Saigon Center giá 2,2 triệu đồng là mô
hình cao giá nhất.
Trước
đây, dân chơi mô hình không lạ gì "tứ trụ
cửa hàng", gồm Mai (137 Cao Thắng, Q. 10), Robo (162 Cao
Thắng, Q. 10), Sao Đỏ (48 Lê Hồng Phong, Q. 5), Nam
Quang (Nguyễn Trãi, Q.1). Nay thì Nam Quang gần như đã
lùi vào "bóng tối", nhưng một địa chỉ
khác lại nổi lên: lầu 3 của Saigon Center chuyên bán
hàng Tamiya với nhiều mô hình độc chiêu chỉ thấy
trên mạng, tuy nhiên giá khá cao. Khu đồ chơi trẻ
em của siêu thị Maximark Ba Tháng Hai cũng bày bán vài mô
hình, giá khá đắt. Cửa hàng Thanh Hằng trên
đường Nguyễn Kiệm cũng có một số
mô hình do Trung Quốc sản xuất. Một cửa hàng
trên đường Ngô Nhơn Tịnh, Q.6, dường
như là nơi nhập sỉ hàng của hãng Dragon (Trung Quốc)
cung cấp lại cho một số cửa hàng ở TP.HCM.
Mô hình Tinyland - theo SGTT
Categories:
Figure,
Súng Mô Hình,
Xe Mô Hình
0 nhận xét:
Đăng nhận xét